گزینهء شعری نهال
بگفته استاد پرتو نادری سراینده شعر ( ای به دیده ام تاریک) عبدالحی آرین پور بوده و ایشان در ادامه چنین می نویسند
شعر های گرد آمده در گزینهء شعری«نهال» در میان سالها ی«1330تا1344» خورشیدی سروده شده اند. این سالهای در تاریخ معاصر ادبیات افغانستا ن سالهای پر اهمیتی اند. در همین سالهاست که موج نو جویی و ساختار شکنی در شعر معاصر افغانستان پدید می آید. صدایی نیما شنیده می شود و این صدا با گذشت سالها قوی وقوی تر می شود. نخستین نمیایی سرایان در مطبوعات کشور چهره می گشایند.
از مقدمه ای که دکتر روان فرهادی بر گزینهء شعری نهال نوشته است بر می آید که عبدالحی آرین پور نیز سالهایی در تقلید از مکتب هند که بدون شک بیدل قلهء بلند آن است، شعر می سروده است. دکتر روان فرهادی در این زمینه در مقدمهء که به گزینهءنهال نوشته است، چنین گفته است:« تا چند سال پیش آرین پور رستاقی تلمیذی در مدرسهء سبک هند بود وبیم آن می رفت که جز همان تلمیذ چیزی نماند. همان بود که باد های مساعد زورق او را به ساحل شور انگیز فردا برد و از اسارت در یکی ازجزایر حزن آور دیروز بر کنار گردید.»
با این حال در گزینهء شعری نهال نمی توان ذهن و زبان شیوهء هندی و بیدل را احساس کرد. چنین به نظر می آید که گرایش آرین پور به سوی نو گرایی و شعر آزاد عروضی با نوعی آگاهی صورت گرفته نه از روی تفنن و تقلید. نگرش شاعرنهء آرین پور، نگرش خود اوست به زنده گی پیرامون . این اشیای محیط است که تخیل او را بر می انگیزند و او را به سرایش شعر وا می دارد. او در گزینهء نهال در تلاش آن است تا به زبان و تخیل مستقلانه خود دست یابد که در این زمینه پیروزی هایی نیز دارد. این نکته را باید در نظر داشته باشیم که از سرایش بعضی از این شعر ها دست کم شصت سال می گذرد که بدون شک در این مدت زمان ،شعر فارسی دری تحولات گشترده وژرفی را پشت سر گذاشته است. یکی از شعر های این گزینه«قو» نام دارد و این گونه به پایان می رسد:
« دو تا قوی زیبا و آن آب گیر
به ژرفای تاریک شب شد اسیر»
دکتر روان فرهای در این دو سطر شعر آرین پور دنیای گسترده یی را دیده است. او می نویسد: « این بیت که اثر طبع شاعر جوان سی سالهء رستاقی است اثر صلابت کلام فردوسی، رنگینی شعر نظامی و نشانهء از ترسیمات دورهء رو مانتیزم غرب و نیز رمزی از دورهء سمبولیزم را دارد. این بیت مظهر غنای خیال، توانایی سن و عمق فکر شاعریست که از سیزده سال به این سود شعر سروده و ورق بر ورق انباشته و هر سالی و هر روزی نقص و عیب سال پار را و دیروز را جبران کرده و قدمی به سوی بهبود گذاشته و می گذارد.» زبان او در تمامی انواع شعر های آمده در «نهال» زبانی است روان و دلنشین. « نهال » هر چند یک گزینهءحجیم نیست،با این حال می تواند ما را با شگرد های آفرینشی و زبان شاعرانهء شاعر اشنا سازد.شاعر در این گزینه کوشیده است تا حس و نگاه خود را از زنده گی ارائه کند . در جستجوی آن است تا صور خیال تازه یی در شعر ارائه کند. مثلاً آن جا که در شعر«خاطره» با استفاده از پرتو ماه وبرگ شبدر تصویر سازی می کند.
پرتو ماه میان اشجار
جلوه ها داشت چو برگ شبدر
به سر ما و تو گلها می ریخت
از چپ و راست همی باد سحر
در گزینهء نهال در تمامی شعر ها چه شعر های سروده شده در اوزان کلاسیک و چه در اوزان آزاد عرضی شاعر در تلاش آن است تا حس تازه و دید تازه و زبان تازه ارائه کند. یکی از معرفترین غزل های آرین پور« بی تو» نام دارد که به وسیلهء آواز خوان جاودان یاد احمد ظاهر در آهنگ زیبایی اجرا شده است:
ای به دیده ام تاریک ماه آسمان بی تو
بی تو
ای به دیده ام تاریک، ماه آسمان بی تو
سینه چاک چاکم من ،همچو کهکشان بی تو
یک نفس بیا پیشم، یا بخوان بر خویشم
من نمی توانم بود، زنده در جهان بی تو
لاله خون دل نوشی ، یاسمن کفن پوشی
سخت ماتم انگیز است، سیر بوستان بی تو
شیشه ها همه خالی ، ساز ها همه خاموش
بی نمک بود امشب، بزم عاشقان بی تو
غنچه های اميدم، ناشگفته يک روزی
رحم کن که می ميرد، قلب يک جوان بی تو
ای تسلی دلها وی چراغ محفلها
آب چشم من باشد تا بکی روان بی تو
گزینه ی نهال
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر